Gruźlica węzłów chłonnych: pierwsze oznaki i objawy

Gruźlica węzłów chłonnych jest częstą pozapłucną postacią choroby. Dotyka głównie młodych kobiet, rzadziej mężczyzn poniżej 25 roku życia. U dzieci patologia jest mniej powszechna, ale ich patologia często przebiega z poważnymi powikłaniami. Ta choroba wymaga szybkiej diagnozy i kompleksowego leczenia, ponieważ w przypadku późnego wykrycia konieczna jest interwencja chirurgiczna w celu poprawy stanu pacjenta.

informacje ogólne

Węzły chłonne są niezbędne do funkcjonowania układu odpornościowego. Tworzą specyficzne przeciwciała, które zwalczają patogenne mikroorganizmy. Jeśli układ limfatyczny jest niedojrzały lub następuje gwałtowne pogorszenie pracy mechanizmów obronnych, prątki dostają się do węzłów, prowadząc do rozwoju reakcji zapalno-alergicznej.

Masowe szczepienia i stosowanie antybiotyków doprowadziły do ​​tego, że powiększenie węzłów chłonnych gruźliczych częściej ma charakter pierwotny, tj. ognisko zapalne powstaje natychmiast w węzłach. Możliwa jest jednak również wtórna, w której infekcja rozprzestrzenia się przez naczynia z płuc lub innych narządów.

Stosunkowo rzadko dochodzi do zajęcia węzłów chłonnych klatki piersiowej (IHLN), częściej do węzłów obwodowych.

W większości przypadków choroba postępuje powoli i ma charakter przewlekły. Wyraźne objawy pojawiają się tylko w okresie silnego spadku odporności, kiedy prątki zaczynają się szybko namnażać w pożywce. Po zaostrzeniu remisja może wystąpić samoistnie, ale jeśli mechanizmy ochronne nie działają, rozwijają się zagrażające życiu powikłania.

Kod choroby ICD-10

Według międzynarodowej klasyfikacji chorób gruźlica węzłów chłonnych, potwierdzona badaniami histologicznymi lub bakteriologicznymi, oznaczone kodem A15.4. Jeśli nie wykonano określonych badań, a diagnozę postawiono na podstawie obrazu klinicznego, patologia jest wskazana jak A16.3.

Patogeneza gruźlicy węzłów chłonnych

Makrofagi zrębu tkanki limfatycznej są w stanie wchłonąć prątki, umieszczając je w swojej cytoplazmie. Następnie powstają fagolizosomy. Jednak prątki mają gęstą błonę, która chroni je przed enzymami. Bacilli nie umierają, ale też się nie rozmnażają. W tym okresie można zdiagnozować utajoną gruźlicę.

Mykobakterie, po pojawieniu się sprzyjających im warunków, szybko rozprzestrzeniają się przez układ limfatyczny, zajmując 1 lub grupę węzłów chłonnych klatki piersiowej lub obwodowych. Różdżka Kocha zaczyna się szybko rozmnażać, wywołując lokalną reakcję alergiczną i stan zapalny. Tkanki ostro reagują na infekcję.

Układ odpornościowy jest aktywowany. Cytokiny i monocyty biorą udział w tworzeniu specjalnych ziarniniaków fagocytarnych z makrofagów transformowanych działaniem prątków. W tkankach węzłów chłonnych procesy metaboliczne są zaburzone. W większości przypadków prowadzi to do powstania ognisk martwicy serowatej.

W przyszłości może nastąpić samoistne uzdrowienie. Nawrót często występuje wraz z aktywacją form L prątka Kocha.

Klasyfikacja i formy

W zależności od umiejscowienia uszkodzonych elementów istnieją 3 rodzaje choroby:

• brzuszne zapalenie węzłów chłonnych krezki;
• gruźlica węzłów szyjnych;
• zapalenie oskrzeli.

Najrzadszym jest zapalenie krezki brzusznej. Charakteryzuje się porażką węzłów zaotrzewnowych i krezkowych. W większości przypadków ta postać choroby ma charakter wtórny, tj. prątki dostają się do układu limfatycznego z ogniska pierwotnego zlokalizowanego w jelicie lub żołądku.

Gruźlica węzłów chłonnych szyjnych jest również stosunkowo rzadka. Częściej choroba ma charakter pierwotny, tj. prątki wypływają ze środowiska zewnętrznego. Zajęte są głównie węzły przytchawicze lub podżuchwowe.

Zapalenie oskrzeli i oskrzeli jest najczęstszą postacią gruźlicy pozapłucnej. Charakteryzuje się uszkodzeniem węzłów podstawnych, oskrzelowo-płucnych, a także elementów układu limfatycznego zlokalizowanych w okolicy śródpiersia.

Istnieją 3 opcje jego przebiegu:

1. Ogniskowy. Częściej diagnozowana jest u noworodków i towarzyszy jej silny wzrost węzłów chłonnych (do 5 cm średnicy). Obserwuje się przerost tkanek i powstawanie martwicy serowatej wewnątrz torebki. Często dochodzi do lutowania węzłów i tworzenia konglomeratów. To komplikuje terapię choroby.
2. Naciek. W tym przypadku węzły chłonne nieznacznie się zwiększają. Wykryto zapalenie okołogruczołowe, które może wykraczać poza torebkę. Często wykrywana jest infiltracja podstawowych części płuc.
3. Mały. Występuje niewielki wzrost węzłów chłonnych. Są jednak jędrne i dobrze wyczuwalne. Dotyczy to 1-2 elementów. Jednocześnie objawy objawowe są słabe.

Naruszenie może być zarówno pierwotne, jak i wtórne. Jednak prątki często wnikają do węzłów z ogniska znajdującego się w płucach.

Grupa ryzyka zachorowalności

Uszkodzenie gruźlicze układu limfatycznego rozwija się po wniknięciu prątków do organizmu człowieka. Zakażenie często następuje poprzez unoszące się w powietrzu kropelki i kontakt.

Szczególną grupą ryzyka rozwoju patologii są osoby żyjące w niesprzyjających warunkach, w tym:

• pacjenci klinik leczenia uzależnień;
• mieszkańcy domów opieki;
• uchodźcy;
• migranci;
• bezdomni itp.

Możliwe jest również wewnątrzmaciczne przeniesienie prątków z matki na dziecko. Pierwsze oznaki choroby pojawiają się dopiero po zakończeniu okresu inkubacji, który może trwać od 4 do 8 miesięcy. Ponadto istnieje szereg czynników, które przyczyniają się do aktywacji prątków w organizmie człowieka.

Obejmują one:

• cukrzyca;
• zakażenie wirusem HIV;
• stosowanie niektórych leków;
• awitaminoza;
• poddawanych terapii immunosupresyjnej;
• długie doświadczenie w paleniu;
• alkoholizm;
• niedobory żywieniowe itp.

Ryzyko zachorowania na gruźlicę jest zwiększone u osób, które nie otrzymały szczepionki BCG i nie mają odporności na prątki.

Możliwość infekcji

Mykobakterie są odporne na wpływ czynników środowiskowych i mogą długo utrzymywać się na różnych powierzchniach. Jeśli jednak układ odpornościowy działa normalnie, w porę wykrywa prątki i niszczy je.

Przy regularnym przyjmowaniu Bacillus Kocha do organizmu na tle osłabienia mechanizmów ochronnych dochodzi do infekcji. Chory jest zaraźliwy tylko wtedy, gdy patologia postępuje i przechodzi do formy otwartej, w której prątki zaczynają uwalniać się do środowiska.

Jaka jest różnica od onkologii

Gruźlica, w przeciwieństwie do onkologii, jest chorobą zakaźną. Patogen może być przenoszony z osoby na osobę. Osoby z nowotworami złośliwymi nie mogą zarażać innych. Jednocześnie, zarówno w onkologii, jak i gruźlicy, węzły chłonne mogą się zwiększać i pojawiają się inne objawy podobne dla obu zaburzeń.

Objawy gruźlicy węzłów chłonnych

Obraz kliniczny choroby składa się z ogólnych objawów i określonych oznak uszkodzenia niektórych węzłów.

Wspólne znaki

Wraz z porażką układu limfatycznego przez prątki u pacjentów obserwuje się wzrost objawów ogólnego zatrucia.

Obejmują one:

• mdłości;
• słabość;
• podwyższona temperatura ciała;
• zwiększona potliwość;
• utrata apetytu;
• utrata wagi;
• biegunka;
• ból brzucha;
• niedokrwistość;
• częstoskurcz;
• szybka męczliwość itp.

Obwodowe węzły chłonne

Gruźlicy obwodowych węzłów chłonnych towarzyszy obrzęk tkanek. Elementy dorastają do średnicy 1-3 cm. Następuje zagęszczenie dotkniętych tkanek. Ponadto dobrze wyczuwalne są węzły zlokalizowane na szyi i pod pachami. Są bolesne i ruchliwe w dotyku.

Węzły chłonne wewnątrz klatki piersiowej

Gruźlicy węzłów chłonnych w klatce piersiowej u dzieci i dorosłych towarzyszy ból w klatce piersiowej, silne pocenie się, gorączka i kaszel. Często dochodzi do rozszerzenia sieci żylnej znajdującej się z przodu klatki piersiowej.

Gruźlicze zapalenie węzłów chłonnych krezki

Gruźlicy krezkowych węzłów chłonnych towarzyszą silne wzdęcia, wymioty, niestrawność, zaburzenia stolca, ból itp.

W ostrym przebiegu choroby objawy są podobne do objawów zapalenia żołądka i jelit lub zapalenia wyrostka robaczkowego.

Etapy i cechy przebiegu choroby

Istnieją 4 etapy procesu patologicznego:

1. Najpierw. Charakteryzuje się infekcją pierwotną i powstawaniem ognisk ziarniniakowych. W tym okresie nie występują charakterystyczne objawy uszkodzenia tkanek.
2. Druga. Infekcja nasila się, a ziarniniaki szybko rosną. W centrum formacji powstaje martwica. Śmierć tkanek prowadzi do pojawienia się charakterystycznych objawów zatrucia.
3. Trzeci. Dotknięty obszar zaczyna mięknąć. Proces patologiczny zamienia się w formę ropną. Obserwuje się rozwój „zimnego” ropnia.
4. Czwarty. Powstaje kilka dużych ziarniniaków, które znajdują się blisko skóry. Istnieje ryzyko powstania pasaży chrzęstnych. Często ropne masy topią otaczającą tkankę i wychodzą.

U dorosłych

U takich osób dochodzi do uszkodzenia układu limfatycznego z powodu rozprzestrzeniania się prątków przez naczynia z ogniska pierwotnego zlokalizowanego w płucach. Często przebieg choroby komplikuje powstanie przetoki oskrzelowo-płucnej, która powoduje silny kaszel. Często rozwija się zwłóknienie podstawy. U dorosłych tworzą się duże obszary, wewnątrz których znajduje się zsiadła masa martwicza.

W większości przypadków porażkę węzłów chłonnych u dorosłych obserwuje się z powodu postępu niedoboru odporności na tle zakażenia wirusem HIV.

U dzieci

Są bardziej narażeni na zmiany w węzłach obwodowych. Pierwszy i drugi etap mogą przebiegać bezobjawowo. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy dziecko ma zwiększoną wrażliwość na infekcje. Prowadzi to do wzrostu temperatury i pojawienia się oznak procesu zapalnego. Węzły stają się twarde i bolesne. Skóra nad nimi staje się czerwona. Pojawiają się komplikacje.

Identyfikacja gruźlicy węzłów chłonnych

Uszkodzenie gruźlicze węzłów chłonnych wymaga kompleksowej diagnozy. Kiedy pojawią się oznaki choroby, musisz skontaktować się ze specjalistą, który przepisze niezbędne badania.

Kto zajmuje się diagnostyką

Diagnozę przeprowadza lekarz ftyzjatra, ale w razie potrzeby można zaangażować wąsko wyspecjalizowanych specjalistów.

Metody diagnostyczne

Przede wszystkim lekarz przeprowadza badanie fizykalne i analizuje skargi pacjenta.

Następnie przepisywane są testy immunologiczne:

1. Mantoux.
2. Diaskintest.
3. Test kwantyferonu.

Aby zidentyfikować ogniska w płucach różniące się bardziej typową lokalizacją, zaleca się radiografię i endoskopię oskrzeli. Dodatkowo wymagane jest wykonanie USG narządów jamy brzusznej oraz CT klatki piersiowej. Ponadto pacjentom przepisuje się ogólne i biochemiczne badania krwi. Często wykonuje się biopsję w celu potwierdzenia diagnozy. Wybrane materiały są następnie przesyłane do badania histologicznego.

Jak leczy się gruźlicę węzłów chłonnych?

Jeśli choroba zostanie wykryta we wczesnym stadium, terapię można przeprowadzić za pomocą kombinacji leków. Dopuszczalne jest stosowanie receptur ludowych i środków fizjoterapeutycznych. W bardziej zaawansowanych przypadkach wymagana jest operacja.

Chemioterapia (wczesny etap)

W przypadku chemioterapii najczęściej przepisuje się 2-4 antybiotyki, które działają przeciwko prątkom. Leki te obejmują izoniazyd, etambutol, ryfampicynę i pirazynamid. Przebieg leczenia wynosi od 9 do 12 miesięcy.

Dodatkowo pacjentom zaleca się przyjmowanie witamin. Leki mające na celu zahamowanie aktywności prątków są wysoce toksyczne, dlatego pacjentom przepisuje się hepatoprotektory.

Fundusze te obejmują:

1. Hepabenna.
2. Carsil.
3. Fosfogliw.
4. Niezbędne.

Dodatkowo dobierane są fundusze na eliminację objawów.

Aby stłumić stany zapalne i wyeliminować gorączkę, przepisywane są niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ):

1. Ibuprofen.
2. Nimesulid.
3. Nurofen itp.

Kompleksowa terapia pomaga wyeliminować objawy kliniczne i zniszczyć prątki.

Interwencja chirurgiczna

Gdy w węzłach powstają ogniska martwicy, w większości przypadków nie można uniknąć interwencji chirurgicznej. Ponadto wskazaniem do operacji jest nieskuteczność leczenia zachowawczego w ciągu 3-4 miesięcy.

Podczas interwencji wykonuje się eliminację powstałego ziarniniaka i zszycie przetok (jeśli to konieczne). W ciężkich przypadkach uszkodzone węzły chłonne są usuwane.

Czyszczenie i płukanie

Operację czyszczenia węzła wykonuje się w znieczuleniu ogólnym. Dostęp do miejsca zapalenia uzyskuje się przez małe nacięcie. Następnie zawartość uszkodzonego obszaru jest spuszczana. Ubytek przemywa się sterylną solą fizjologiczną, a następnie roztworem dezynfekującym. Następnie jest zszywany do gojenia.

Środki fizjoterapeutyczne

Pacjentom z gruźliczymi zmianami w węzłach chłonnych zaleca się leczenie w warunkach sanitarnych.

Ogromne korzyści przynoszą:

• elektroforeza;
• Terapia ruchowa;
• ćwiczenia oddechowe;
• kąpiele lecznicze;
• terapia błotna itp.

Zabiegi te pomagają aktywować układ odpornościowy i szybciej tłumić aktywność prątków.

etnonauka

Istnieje wiele tradycyjnych leków, które można stosować w leczeniu zmian gruźliczych węzłów chłonnych. Zalecane jest użycie suszonego niedźwiedzia. Owad musi zostać zmiażdżony na proszek i zjedzony z dużą ilością wody.

Niektórzy uzdrowiciele zalecają wykonanie serii kąpieli.

Aby przygotować środek leczniczy, potrzebujesz:

1. 1 kg trawy zalać 5 litrami wrzącej wody i odstawić na 15 minut.
2. Odcedź napar i wlej do kąpieli.

W celu wzmocnienia układu odpornościowego zaleca się spożywanie herbaty leczniczej.

Aby go przygotować, będziesz potrzebować:

1. Zmiel 100 g liści porzeczki, 75 g nagietka i taką samą ilość budry.
2. Wszystkie składniki dokładnie wymieszać.
3. Wlej 1 łyżkę. mieszanina 150 ml wody.
4. Wypij produkt 4 razy dziennie.

Pozytywny efekt można osiągnąć również stosując kompresy na bazie wywaru z korzenia imbiru.

Do przygotowania produktu potrzebujesz:

1. Wyciągnąć około 25 g korzenia i gotować w 100 ml wody przez 15 minut.
2. Odcedź płyn i użyj go do okładów.
3. Zastosuj je przez co najmniej 3 godziny.

Powikłania gruźlicy węzłów chłonnych

Najczęściej porażka węzłów chłonnych prowadzi do rozwoju tak niebezpiecznego powikłania, jak przełom w ognisku martwicy serowatej. Jeśli węzły znajdują się w jamie brzusznej, doprowadzi to do rozwoju ciężkiego zapalenia otrzewnej. W przypadku zajęcia węzłów na szyi i pod pachami istnieje wysokie ryzyko uwolnienia zawartości.

Ponadto możliwe komplikacje obejmują:

• segmentowa niedodma płuc;
• przetoki;
• nieżytowe zapalenie oskrzeli;
• kamica oskrzelowa;
• krwawienie z płuc;
• wysiękowe zapalenie opłucnej itp.

Ponadto w rzadkich przypadkach na tle uszkodzenia węzłów szyjnych dochodzi do zakrzepicy krezki. Jest to niezwykle niebezpieczny stan, który często kończy się śmiercią. Powikłanie występuje częściej u dorosłych.

Okres rehabilitacji

W tym okresie pacjenci muszą unikać fizycznego i emocjonalnego przeciążenia, regularnie chodzić na świeżym powietrzu. Ponadto wskazane jest, aby chodzili na fizjoterapię, gimnastykę ruchową, przestrzeganie diety oszczędzającej i wszystkich zaleceń lekarza. Okres rehabilitacji trwa 3-6 miesięcy.

Prognoza powrotu do zdrowia

Dzięki szybkiemu wykryciu i rozpoczęciu złożonej terapii rokowanie na wyzdrowienie jest korzystne. Jeśli choroba przebiegała z powikłaniami, jest wysoce prawdopodobne, że choroba stanie się przewlekła i będą towarzyszyć jej wyraźne okresy zaostrzeń i remisji. W rzadkich przypadkach ten typ gruźlicy pozapłucnej jest śmiertelny.

Zapobieganie chorobom

Szczepienia to skuteczna metoda zapobiegania gruźlicy. Szczepienia BCG wykonuje się u dzieci w szpitalu w pierwszych dniach życia. Zmniejsza to ryzyko infekcji u dziecka w przyszłości. Ponowne szczepienie odbywa się w wieku 7-8 lat. Dorosłym zaleca się poddawanie fluorografii co sześć miesięcy.

Oprócz metod zapobiegania narkomanii istnieją dodatkowe metody, które mogą znacznie zmniejszyć ryzyko gruźlicy:

• przestrzeganie zasad higieny osobistej;
• mycie rąk po skorzystaniu z komunikacji miejskiej;
• hartowanie;
• częste spacery na świeżym powietrzu;
• regularne sporty;
• odpowiednie odżywianie;
• odrzucenie złych nawyków;
• terminowe leczenie chorób zakaźnych itp.

Ponadto zaleca się poddawanie się regularnym badaniom i terminowe prowadzenie terapii zaostrzeń wszystkich istniejących chorób przewlekłych. Osobom, które często cierpią na niedobory witamin, wskazane jest regularne przyjmowanie kompleksów multiwitaminowych. Zastosowanie technik wzmacniających odporność może zmniejszyć ryzyko zakażenia prątkami.

Osoby, które regularnie ćwiczą, stosują zdrową dietę i nie mają chronicznego stanu zakaźnego choroby, zakażenie gruźlicą niezwykle rzadko przechodzi w postać uogólnioną, co jest niebezpieczne dla życie.