Porażenie mózgowe (niemowlęce porażenie mózgowe). Przyczyny występowania u dzieci, co to jest, czy leczy się, czy nie, diagnoza

Ciężka patologia Porażenie mózgowe objawia się u dzieci, ale nie ustępuje wraz z dorastaniem. Przyczyn jego wystąpienia jest wiele, od których zależy prognoza wyleczenia.

Ogólna charakterystyka choroby

Porażenie mózgowe lub dziecięce porażenie mózgowe to zbiorowy zespół, który oznacza grupę zaburzeń ruchowych (nerwowo-mięśniowych) u dziecka i ma kilka postaci manifestacji. Najczęstszymi objawami choroby są: niedowłady, niezdolność do wykonywania jakichkolwiek ruchów, problemy z jedzeniem i mówieniem.

Najczęściej porażenie mózgowe wykrywa się przed ukończeniem 2 lat, a objawy patologii mogą pojawić się już w pierwszym dniu po urodzeniu dziecka. Ponieważ liczba dotkniętych komórek mózgu nie wzrasta (są one ograniczone do jednego obszaru), choroba nie postępuje wraz z wiekiem.

Przyczyny rozwoju porażenia mózgowego

Przyczyną porażenia mózgowego u dzieci jest uszkodzenie komórek kory mózgowej pod wpływem określonych czynników.

Mogą działać w czasie ciąży, podczas porodu lub po urodzeniu dziecka.

Podczas ciąży

Przyczynami porażenia mózgowego w czasie ciąży są:

• Choroby zakaźne - wszelkie infekcje (wirusowe, bakteryjne, grzybicze) mogą powodować zaburzenia rozwoju płodu wewnątrzmacicznego. Neuroinfekcje są szczególnie niebezpieczne, ponieważ ich patogeny są zlokalizowane w obszarach ośrodkowego układu nerwowego.
• Mutacje genetyczne - w niektórych przypadkach zaburzenia rozwojowe spowodowane są genetycznym niepowodzeniem w powstawaniu płodu.
• Niedotlenienie płodu - w wyniku braku tlenu w organizmie funkcje układu nerwowego są stłumione.
• Efekty toksyczne. Tytoń, alkohol, narkotyki i niektóre leki mają toksyczny wpływ na płód i często powodują nieprawidłowości w ciąży. Czynniki toksyczne obejmują również wpływ na kobietę jeszcze przed ciążą substancji radioaktywnych i chemicznych (na przykład podczas pracy w miejscu pracy).
• Wpływ fizyczny. Ryzyko porażenia mózgowego wzrasta, jeśli w czasie ciąży kobieta i płód były narażone na promieniowanie rentgenowskie i elektromagnetyczne, promieniowanie.
• Ciąża mnoga. Ze względu na brak miejsca w macicy i trudniejsze warunki ciąży, ciąże mnogie często kończą się porażeniem mózgowym u jednego lub więcej dzieci.
• Groźba przerwania ciąży. Jeśli w okresie ciąży doszło do przedwczesnego odklejenia łożyska, poważnej choroby i urazu matki, ryzyko porażenia mózgowego u dziecka wzrasta kilkakrotnie.
• Niektóre choroby matki. Choroby układu sercowo-naczyniowego i hormonalnego zwiększają ryzyko kilkukrotnego urodzenia dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym. Wpływają na nią również choroby krwi (zwłaszcza zaburzenia krzepnięcia krwi).

Ważne jest również środowisko życia przyszłej mamy - dla pomyślnego przebiegu ciąży i zdrowia. na dziecko wpływają warunki społeczno-ekonomiczne i życiowe, jakość świadczonych usług medycznych oraz środowisko naturalne sytuacja.

Podczas porodu

Uraz porodowy jest jedną z głównych przyczyn prowadzących do porażenia mózgowego. Może to być spowodowane użyciem kleszczyków, odkurzacza lub niewłaściwą techniką wyjmowania dziecka z kanału rodnego.

Inne ogólne przyczyny porażenia mózgowego to:

• Wąska miednica matki. To ostro komplikuje przejście płodu przez kanał rodny.
• Wejście płynu owodniowego do płuc. To prowokuje uduszenie.
• Szybka praca i zbyt aktywna praca. Zbyt szybki poród stanowi zagrożenie dla zdrowia dziecka, ponieważ zbyt częste skurcze prowadzą do upośledzenia krążenia krwi w łożysku i powodują niedotlenienie; zbyt szybki ruch płodu przez kanał rodny może doprowadzić do urazu i zaburzenia układu nerwowego.
• Długotrwała praca i nieskoordynowana praca. Przy zbyt powolnym i długotrwałym porodzie dochodzi do zakłócenia dopływu krwi do łożyska i wystąpienia niedotlenienia płodu.

Po urodzeniu dziecka

Szereg przypadków porażenia mózgowego powstaje po urodzeniu dziecka w wyniku jakiejkolwiek choroby lub urazu.

Patologia może prowadzić do:

• ciężka żółtaczka;
• choroba hemolityczna prowadząca do żółtaczki;
• urazy głowy i szyi;
• choroba zakaźna;
• wrodzone patologie układu oddechowego i nerwowego.

Rodzaje porażenia mózgowego i manifestacja

Istnieje 6 form porażenia mózgowego:

• Diplegia spastyczna - najczęstszy rodzaj patologii, wyrażający się upośledzeniem funkcjonowania kończyn. Występuje również opóźnienie w rozwoju aparatu mowy i niewielki spadek inteligencji.
• Postać hemiplegiczna - charakteryzuje się paraliżem jednej strony ciała, przy czym kończyna górna jest bardziej dotknięta niż dolna. Ta forma patologii ma najkorzystniejszy przebieg i pod warunkiem wczesnego rozpoczęcia terapii można osiągnąć w przyszłości samodzielne chodzenie dziecka.
• Dyskinetyczny (hiperkinetyczny) - dziecko ma mimowolne ruchy mięśni i zwiększone napięcie mięśniowe (często z paraliżem i niedowładem). Ponadto w wielu przypadkach rozwijają się zaburzenia słuchu i funkcje połykania. Zmniejszona inteligencja jest bardzo rzadka. Hiperkinetyczna postać choroby również ma korzystny wynik.
• ataksja (atoniczno-astatyczna) - charakteryzuje się zaburzoną koordynacją ciała dziecka w połączeniu z niskim napięciem mięśniowym. Przy tej formie patologii często diagnozuje się upośledzenie słuchu.
• Podwójna hemiplegia (tetrapareza, spastyczna tetraplegia) - najcięższa postać patologii, charakteryzująca się uszkodzeniem wszystkich kończyn (często w postaci niedowładu). Często występują również małogłowie, zaburzenia widzenia i słuchu oraz upośledzenie umysłowe. W prawie wszystkich przypadkach dzieci z tą postacią choroby nie mogą nawet samodzielnie trzymać głowy, żuć i połykać jedzenia.
• Forma mieszana - występują oznaki 2 lub więcej rodzajów porażenia mózgowego. Najczęściej diplegia spastyczna występuje w połączeniu z postacią dyskinetyczną lub hemiplegią.

Diagnoza porażenia mózgowego

Porażenie mózgowe (przyczyny występowania u dzieci są różne i mogą występować w różnych okresach) nie jest dziedziczne, ale w niektórych przypadkach jest wynikiem zaburzeń genetycznych.

W medycynie nie ma konkretnych metod diagnozowania porażenia mózgowego. Kilka czynników i objawów typowych dla choroby może na nią wskazywać: niski wynik w skali Apgar, widoczne nieprawidłowości mięśni ton (noworodek jest zbyt powolny), opóźnienie rozwoju psychofizycznego dziecka (niedopasowanie umiejętności do określonego wieku dziecko).

Jeśli podejrzewasz porażenie mózgowe, dziecko powinno zostać zbadane przez neurologa. Gromadzi anamnezę, w tym dane dotyczące przebiegu ciąży, porodu, obecności chorób i urazów u matki w czasie ciąży, obecności wad wrodzonych i urazów u dziecka.

Dziecko jest następnie badane pod kątem nieprawidłowego napięcia mięśniowego (dzieci poniżej 6 miesiąca życia często mają zwiększone napięcie mięśniowe). niepatologiczny ton) zwraca uwagę na reakcję dziecka na światło i dźwięk oraz inne umiejętności zgodnie z wiekiem.

Dodatkowo zaleca się laboratoryjne i instrumentalne metody diagnostyczne. Są niezbędne do ustalenia przyczyn porażenia mózgowego. Do wykrycia infekcji potrzebne są badania laboratoryjne.

Jako metody instrumentalne stosuje się:

• USG mózgu - pozwala zbadać strukturę narządu i zidentyfikować niektóre patologie (torbiele, guzy).
• MRI mózgu - bardziej szczegółowa metoda badania, która pozwala zdiagnozować poważne zmiany organiczne w strukturze narządu (ogniska krwotoku, zanik korowo-podkorowy).
• Elektroencefalografia - podczas zabiegu rejestrowane są potencjały bioelektryczne pochodzące z mózgu. Ta metoda pozwala zidentyfikować naruszenia pracy różnych obszarów narządu.
• Elektromiografia i elektroneurografia - za pomocą tych metod można określić aktywność bioelektryczną struktur mięśniowych i szybkość przekazywania wzdłuż nich impulsów nerwowych.

Dodatkowo mogą być wymagane konsultacje specjalistów pediatrycznych: okulisty, audiologa, ortopedy, psychiatry. W przypadku napadów wymagana jest wizyta u epileptologa.

Diagnostyka różnicowa

Porażenie mózgowe (przyczyny występowania u dzieci zależą również od stylu życia przyszłej matki) należy odróżnić od innych chorób o podobnych objawach. W tym celu stosuje się różne badania genetyczne i analizy biochemiczne, a także metody diagnostyki instrumentalnej, które wymieniono powyżej.

Lista patologii objawowo podobnych do porażenia mózgowego:

• dziedziczna paraplegia spastyczna i ataksja;
• autyzm;
• uszkodzenia rdzenia kręgowego;
• zanik kręgosłupa;
• choroba Strumpla lub choroba Phara;
• Zespół Sjogrena-Larssona lub zespół Giacomini.

Metody leczenia

Porażenie mózgowe (przyczyny występowania u dzieci wpływają na postać choroby) nie można całkowicie wyleczyć, ponieważ patologia jest konsekwencją uszkodzenia mózgu.

Jednak dzięki terminowemu rozpoczęciu terapii możliwe jest osiągnięcie znacznej poprawy stanu dziecka oraz fakt, że dziecko w przyszłości będzie mogło samodzielnie chodzić, utrzymywać się i normalnie przystosowywać w życiu towarzyskim środowisko. Powodzenie leczenia zależy również od postaci porażenia mózgowego.

Terapia lekowa

Farmakoterapia jest przepisywana nie w celu leczenia choroby, ale w celu wyeliminowania jej objawów i złagodzenia stanu dziecka. Jeśli porażenie mózgowe łączy się z napadami padaczkowymi i drgawkami, przepisywane są leki przeciwdrgawkowe i przeciwdrgawkowe.

W przypadku zaburzeń napięcia mięśniowego przepisuje się leki przeciwspastyczne lub zwiotczające mięśnie (zmniejszające napięcie mięśniowe) lub leki zwiększające napięcie mięśniowe. Również terapia lekowa może obejmować nootropy, leki naczyniowe, kompleksy witaminowe.

Fizjoterapia, terapia ruchowa i masaż

Techniki te najczęściej stosuje się łącznie, ponieważ wzajemnie się uzupełniają i w połączeniu zwiększają efekt leczenia i rehabilitacji.

Jako efekt fizjoterapeutyczny w porażeniu mózgowym najskuteczniejszymi procedurami są baroterapia tlenowa, elektromiostymulacja, elektroforeza z wprowadzeniem leków.

Stosowane są również zabiegi wodne: kąpiele lecznicze z dodatkiem fitopreparatów, tlenu, terpentyny i innych substancji. Fizjoterapia pomaga zmniejszyć lub zwiększyć napięcie mięśniowe (w zależności od objawów i rodzaju leczenia), zmniejszyć nasilenie niedowładu.

Ćwiczenia terapeutyczne pomagają zwiększyć wydajność mięśni, ich rozluźnienie. Ćwiczenia aktywizują również metabolizm w tkankach organizmu.

W przypadku porażenia mózgowego gimnastyka terapeutyczna jest wykonywana przez specjalnego lekarza w domu lub w warunkach stacjonarnych, jednak rodzice mogą nauczyć się techniki gimnastyki terapeutycznej i samodzielnie angażować się z dzieckiem w domu. Jako gimnastykę leczniczą wykorzystuje się dodatkowo pływanie, które korzystnie wpływa na mięśnie, wzmacniając je i łagodząc napięcie.

Masaż jest częścią terapii porażenia mózgowego. Dzięki niemu możesz działać na dotknięte mięśnie i usuwać lub zwiększać ich napięcie, aktywować krążenie krwi i metabolizm w tkankach ciała oraz eliminować niektóre objawy patologii.

Masaż powinien wykonywać masażysta dziecięcy, ale rodzice mogą samodzielnie masować dziecko głaszcząc, delikatnie pocierając kończyny i oklepując.

Fizjoterapia, terapia ruchowa i masaż powinny być przeprowadzane na kursach 2-3 razy w roku przez 10-20 zabiegów. Regularność leczenia wpływa na powodzenie rehabilitacji dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym.

Techniki specjalne

Do korekcji porażenia mózgowego i innych zaburzeń ruchu opracowano specjalne techniki terapeutyczne, które mają na celu przywrócenie prawidłowej ruchomości stawów i mięśni, przystosowanie organizmu do: Załaduj.

metoda	Opis
Metoda Voighta	Podczas zabiegu instruktor naciska na specjalne punkty na ciele pacjenta, gdy znajduje się on w określonej pozycji. Pomaga to aktywować pracę mięśni zaangażowanych w wykonywanie dowolnego ruchu. Ta metoda jest najskuteczniejsza u dzieci poniżej 1 roku życia.
Terapia Bobath	Metoda leczenia ma na celu zahamowanie przyjmowania nienaturalnych pozycji, ułatwienie naturalnych ruchów i utrzymanie fizjologicznych postaw. Technika stymuluje również wzmocnienie odczucia własnego ciała w przestrzeni.
Metoda „Dynamicznej korekcji propriocetive”	Zawiera kilka technik. Opierają się na wykorzystaniu specjalnych kombinezonów medycznych i symulatorów, które pomagają pacjentowi opanować prawidłową technikę wykonywania różnych ruchów oraz zmniejszyć nasilenie niedowładu i paraliżu. Do leczenia tą metodą stosuje się: ładuje się Adele i Gravistat (wywieranie stresu na ciało pacjenta); Pneumosuit Atlant (pomaga rozciągać mięśnie i naprawiać stawy, pozwala skorygować niewłaściwą technikę wykonywania ruchów); Kombinezon spiralny (zapewnia korekcję ruchów kończyn).
Mechanoterapia	Do mechanoterapii stosuje się specjalne urządzenia oparte na zasadzie sprzężenia zwrotnego. Na aktywnych symulatorach pacjent porusza się kosztem własnych wysiłków; na pasywnych symulatorach ruchy są wykonywane za pomocą urządzeń silnikowych, które zmniejszają obciążenie.

Leczenie ortopedyczne

Prawie wszystkie dzieci z paraliżem wymagają specjalnych urządzeń wspomagających w trakcie lub po terapii.

W zależności od symptomatologii, rodzaju patologii, stopnia zaburzeń ruchowych stosuje się:

• piechur - przeznaczony dla dzieci, które potrafią chodzić, ale nie potrafią utrzymać równowagi;
• wózki inwalidzkie - przeznaczony dla dzieci, które nie potrafią samodzielnie chodzić;
• pionizatory - pomóc dziecku w utrzymaniu pozycji wyprostowanej bez pomocy.

Istnieją również różne fotele przeznaczone do chodzenia do toalety (wyposażone w specjalne urządzenie sanitarne i zaciski); pozwalają nie nosić dziecka z pokoju do łazienki) i do kąpieli.

Jeśli dziecko ma nienaturalne postawy i pozycje, to jest to korygowane poprzez podanie części ciała prawidłowe położenie i mocowanie za pomocą specjalnych opon, rolek, bandaży i innych urządzenia.

Metody resocjalizacji społecznej i wychowawczej

Terapia społeczno-wychowawcza jest bardzo ważna w mózgowym porażeniu dziecięcym, ponieważ pomaga w nabyciu umiejętności społecznych dziecko, rozwijać podstawowe umiejętności (ubierać się, posługiwać się łyżką, wykonywać czynności higieniczne) procedury).

Zajęcia z logopedą mają na celu wyeliminowanie wad mowy oraz problemów z żuciem i połykaniem pokarmów.

Zajęcia z psychologiem pomagają poszerzyć zdolności poznawcze, dają dziecku możliwość normalnego komunikowania się z innymi ludźmi. Podczas zajęć wykorzystywane są różne metody interakcji: arteterapia, terapia dźwiękiem, terapia bajkami. Opanowanie podstawowych umiejętności odbywa się w zabawny sposób.

Ostatnio na popularności zyskuje terapia z udziałem zwierząt – leczenie poprzez interakcję dziecka i zwierzęcia. Do terapii częściej wykorzystuje się konie i delfiny. Interakcja między pacjentem a zwierzęciem odbywa się pod okiem instruktora i psychoterapeuty – w trakcie zabiegu jest ustalana sprzyjająca atmosfera emocjonalna, stymulacja neuronów mózgowych poprzez dotyk, poprawę mowy i motoryki umiejętności.

Interwencja chirurgiczna

Głównym wskazaniem do operacji jest powstawanie uporczywych przykurczów lub nieskuteczność innych metod terapii.

W zależności od postaci i przejawu choroby mogą przeprowadzać:

• tworzywa sztuczne ścięgna lub ścięgno-mięśnie;
• osteotomia (wydłużenie lub skrócenie kości);
• rizotomia kręgosłupa (z silnym bólem);
• Metoda Ulzibata - rozcięcie mięśni dotkniętych przykurczami.

Powikłania i konsekwencje porażenia mózgowego

Porażenie mózgowe (przyczynom występowania u dzieci można zapobiegać poprzez przestrzeganie profilaktyki) nie jest postępującą patologią.

Jednak na tle zaburzeń ruchu rozwijają się wtórne patologie, czasem niebezpieczne dla zdrowia i życia człowieka:

• opóźnienie rozwojowe (psychiczne i fizyczne);
• zaburzenia postawy i choroby kręgosłupa;
• zaburzenia chodu;
• choroby stawów;
• trudności z jedzeniem, ślinotok;
• padaczka;
• zaburzenia wrażliwości;
• naruszenia narządów oddawania moczu i defekacji.

Osobno należy wziąć pod uwagę psychologiczne konsekwencje dziecięcego porażenia mózgowego. Z powodu nieprawidłowości rozwojowych dziecko z tą chorobą często ma kompleksy, słabo komunikuje się z innymi ludźmi i dziećmi, nie jest towarzyskie. W wieku dorosłym depresja jest możliwa na tle samoodrzucenia. Dlatego terapia porażenia mózgowego musi koniecznie obejmować rozmowy z psychologiem i psychoterapeutą.

Porażenie mózgowe często prowadzi do niepełnosprawności dziecka. Grupa niepełnosprawności jest ustalana w zależności od stopnia uszkodzenia ciała i rodzaju choroby.

Chociaż dziecięcego porażenia mózgowego nie da się wyleczyć, to za pomocą kompleksowego leczenia można zapewnić mu w przyszłości możliwość normalnego życia. Jednak na powodzenie leczenia mają wpływ przyczyny i postać choroby.

Film o porażeniu mózgowym

Porażenie mózgowe - przyczyny, diagnostyka i leczenie: