Dyspozycja w psychologii to definicja osobowości, zachowania dewiacyjne

dyspozycja lub dyspozycji osoby na określoną reakcję w psychologii jest ważnym aspektem, który pomaga zrozumieć cały obraz osobowości i jej wartości. Więcej szczegółów o tym, jakie są dyspozycje i jak wpływają na życie i zdrowie jednostki – w dalszej części artykułu.

Pojęcie dyspozycji w psychologii

Pojęcie dyspozycji pojawiło się w amerykańskiej psychologii personalizmu. W przeciwieństwie do bardziej popularnej francuskiej teorii personalizmu, która opiera się na założeniach teorii społecznych i filozoficznych, amerykański personalizm to zjawisko, które pojawiło się na pograniczu różnych szkół psychologicznych, takich jak behawioryzm, teoria cech osobowości i różne humanistyczne teoria.

Usposobienie w psychologii pochodzi od łacińskiego „usposobienia”. Była jednym z głównych czynników oceny cech osobowości zaproponowanych przez Gordona Allporta. On, nie obalając głównych idei behawioryzmu, twierdził, że osobiste predyspozycje pomagają zrozumieć pełny obraz ludzkiego zachowania, a nie tylko badanie jego impulsywnej reakcji na bodziec.

Idea pojęcia dyspozycji oznacza wewnętrzne predyspozycje osoby do określonego modelu zachowania w określonej sytuacji. Model ten obejmuje nie tylko impulsywną odpowiedź osobowości zapewnianą przez behawiorystów, ale także świadomość, motywację, siłę woli, osobiste cechy wewnętrzne i liczne cechy ludzkie.

Według Allporta, po przestudiowaniu kompleksu predyspozycji ludzkiej reakcji, można przewidzieć jego reakcję na środowisko zewnętrzne. W ten sposób, warunkując ideę dyspozycji w psychologii, Allport próbował poszerzyć idee behawiorystów i psychologów społecznych o umiejętności przewidywania ludzkiego zachowania i jego potencjalnym zagrożeniu społeczeństwo.

Elementy strukturalne teorii

Dyspozycje lub cechy charakteru w psychologii są jednym z czterech strukturalnych elementów psychologii osobowości według teorii Allporta. Wraz z takimi elementami, jak ogólne cechy zachowania, proprium i komponent świadomy, dyspozycja osobowości pozwala nam zrozumieć szczegółowy obraz charakteru i zachowania każdej osoby.

Dyspozycje osobiste

Cechy osobowości lub dyspozycje, według Allporta, są najważniejszym elementem w zrozumieniu osobowości danej osoby. Osoba zdrowa psychicznie jest proaktywna, to znaczy świadomie dąży do celu. Wszystkie cechy osobowości jednostki są determinowane przez powstałe w rezultacie struktury neuropsychiczne bodźce zewnętrzne i adaptacja wewnętrzna człowieka, czyli jego świadoma i traumatyczna osobowość doświadczenie. W ten sposób powstaje pewien wzorzec zachowania, który powtarza się w przyszłości w takich sytuacjach.

Osobiste dyspozycje są kluczem do pełnego zrozumienia indywidualności osoby, jej głównych zasad zachowania i osobliwych nawyków tkwiących w każdej jednostce. Ważne jest, aby zrozumieć, że osobiste dyspozycje nie przejawiają się we wszystkich sytuacjach, ale są obserwowane tylko podczas określonego sytuacje, krótkotrwałe stresy, które wymagają reakcji lub tylko w określonym środowisku, na przykład w kole ukochani. Osobiste dyspozycje istnieją utajone i pojawiają się z konieczności.

Wspólne cechy behawioralne

Ogólne cechy zachowania są nieodłączne dla wszystkich członków określonego społeczeństwa, kultury lub okresu historycznego. Często tworzą normy i moralność i są częścią zachowania każdej osoby, ale nie przekazują niczego konkretnego o nim jako osobie. W przeciwieństwie do usposobienia, ogólne cechy osobowości są uniwersalnymi przejawami zachowania i percepcji o różnym stopniu ekspresji. Przykładami wspólnych cech charakteru są: człowieczeństwo, tolerancja, akceptacja, życzliwość i asertywność.

Proprium

Jeśli ogólne cechy i dyspozycje osoby są kombinacją pewnych indywidualnych cech osobowości, to proprium w psychologii personalizm reprezentuje pojęcie całości wszystkich cech charakteru, wspólności sposobów zachowania i postrzegania świata przez człowieka. To znaczy, jeśli chodzi o proprium, oznacza to całościowy obraz wszystkich ludzkich właściwości, ich wzajemnego związku, a nie coś oddzielnego. Z punktu widzenia Allporta obecność wyraźnych właściwości proprium u człowieka jest oznaką dojrzałej osobowości.

Świadomy składnik osobowości

Świadomy składnik osobowości to element struktury osobowości, który opisuje różny stopień zrozumienia przez osobę własnych reakcji, zdolność ich kontrolowania i zmiany.

Systemowe dyspozycyjne podejście do badania osobowości i jej właściwości

Usposobienie w psychologii to kluczowe cechy charakteru, które predysponują osobę do określonego działania. Allport twierdził, że aby zrozumieć osobę, należy poprawnie zidentyfikować od 5 do 10 cech wśród wiele tkwiących w każdym (dowodził też, że każda osoba ma więcej niż 1000 Charakterystyka).

W przypadku ustrukturyzowanej analizy osobowości Allport zidentyfikował 3 główne kategorie cech, których zrozumienie pomaga stworzyć ogólny obraz zachowania jednostki:

Przykłady skłonności	Opis dyspozycji
dyspozycje kardynalne	Są to silne cechy, które wpływają na zachowanie i przeznaczenie danej osoby. Nie są nieodłączne od wszystkich ludzi, ale nieodłączne od autorytarnych i celowych jednostek. Takimi osobowościami są wyjątkowe przypadki, takie jak Machiavelli, Don Juan, Leopold von Sacher-Masoch, Alphonse de Sade, Don Kichot, Narcyz, Jeanne D'Arc. Usposobienie kardynalne, jeśli jest nieodłączne od osoby, jest podstawową motywacją do zachowania, ma idealistyczną kolorystykę, więc metody są uzasadnione osiąganiem celu za wszelką cenę. Ten rodzaj usposobienia jest nieodłączny dla niewielkiej liczby osób. Wszystkie opisane przez Allporta przykłady postaci historycznych i literackich są zarówno unikatowe, jak i uniwersalne. Tak więc na przykład tylko Don Kichot zachowywał się w idealistyczny, donkiszotowski sposób, ale pewne cechy w postaci centralnego usposobienia, czyli mniej kategorycznego, można wyrazić w wielu osobowościach. Podobnie przykład Joanny D'Arc - nikt jeszcze nie przekroczył jej aspiracji religijnych, ale jej wizerunek jest charakterystyczny dla wielu w takim czy innym stopniu.
Dyspozycje centralne	Dyspozycje centralne to najbardziej wyraźne cechy osoby, które przyjaciel, bliski znajomy lub krewny może podkreślić, aby opisać osobowość danej osoby. Są to cechy charakteru, które są nieodłączne dla większości ludzi w wyraźnie wyrażonej formie w określonych sytuacjach (w kręgu rodzinnym, w pracy lub w komunikacji z dziećmi). Może to obejmować takie cechy charakteru jak: uprzejmy, uprzejmy, asertywny, niezależny, zrzędliwy, sentymentalny, cyniczny, drażliwy, dramatyczny, dowcipny, leniwy. Wszystkie manifestują się w sytuacjach ograniczonych, to znaczy osoba pracowita może być w pracy, ale w domu ignoruje swoje obowiązki. Ponadto człowiek może być przyjacielski ze swoimi przyjaciółmi, ale zrzędliwy wobec nieznajomych (a to cecha życzliwości jest usposobieniem). Dyspozycje centralne stanowią zespół typowych cech osobowości integralnej. Allport twierdził, że każda osoba ma średnio 7 centralnych dyspozycji, które kształtują jej indywidualność.
Wtórny dyspozycje	Są to kategorie właściwości i cech osobowości, najmniej widoczne w jego zachowaniu. Zwykle ich obecność w charakterze osoby można ustalić po długiej znajomości. Dyspozycje wtórne to raczej pewne niuanse nawyków, które są niewidoczne dla nieznajomego. Mogą mieć znaczenie w kształtowaniu zachowania jednostki. Z jednej strony dyspozycje wtórne przejawiają się w przynależności człowieka do określonej grupy, pasji do określonego hobby. Z drugiej strony mogą to być indywidualne preferencje w jedzeniu, ubiorze, porządku czy muzyce.

Te poziomy osobistych dyspozycji są warunkowymi cechami osoby, gdzie dyspozycje kardynalne są najjaśniejsze i nie są nieodłączne od wszystkich, centralne rządzą zachowania adaptacyjne jednostki, a dyspozycje wtórne nie są od razu zauważalne, a częściej odzwierciedlają osobę jako część określonej kultury lub społeczeństwa, dają poczucie jedności z inni.

Systemowa koncepcja dyspozycyjna integralnej osobowości

Prawie wszystkie znane cechy charakteru, takie jak życzliwość, asertywność, celowość, pobożność, życzliwość i inne, mogą mieć charakter kardynalny, centralny lub drugorzędny. Tylko z perspektywy osobistej analizy koncepcji systemowo-dyspozycyjnej można scharakteryzować, w jaki sposób ta lub inna cecha charakteru przejawia się w osobie. Na przykład im wyraźniejsza cecha, tym bardziej jest centralna.

Dyspozycja w psychologii to gotowość człowieka do działania i oceny sytuacji, które wynikają z wcześniejszych osobistych doświadczeń. W ten sposób różne aspekty ludzkiego dowodzenia tworzą pojęcie dyspozycyjne - system, który charakteryzuje zachowania społeczne i poziom świadomości danej osoby.

Pozwala na ustalenie relacji między różnymi aspektami badania zachowań osobowościowych, takimi jak: podejście socjologiczne, socjopsychologiczne i ogólne psychologiczne. Również dla głębszej analizy pojęcia analizy dyspozycyjnej wyróżnia się wyższy, średni i niższy poziom dyspozycji.

Ta dyspozycyjna koncepcja osobowości ma hierarchiczny system manifestacji:

• najwyższy składnik - system wartości jednostki, koncepcja jego życia, postawy osobiste, stopień potrzeby połączenia się ze społeczeństwem;
• średni poziom - system postaw społecznych, norm etycznych zachowań, opisujących różne aspekty relacji międzyludzkich;
• Niższy poziom - sytuacyjne postawy społeczne, na podstawie których człowiek ocenia to, co się dzieje i działa.

Ze wszystkich trzech poziomów tylko wyższe dyspozycje są najbardziej stabilne i najbardziej wpływają na dyspozycje niższych poziomów. Z drugiej strony, pomimo wpływu najwyższego systemu wartości jednostki na jego zachowanie w pewnych sytuacjach, występuje również wysoki prawdopodobieństwo, że na podstawie nowego doświadczenia społecznego osoba w procesie adaptacji do zmienionych warunków wykształci nowe składniki wyższych usposobienie.

Podstawą takiego procesu jest ponowne przemyślenie nowego doświadczenia i niezbędny poziom refleksji.

Osobiste dyspozycje w zaburzeniu psychosomatycznym

W ostatnim czasie wyniki badań z zakresu cech osobowości są aktywnie wykorzystywane w klinicznych obserwacjach leczenia różnych chorób. Taki związek między stanem psychicznym a fizjologicznym funkcjonowaniem organizmu człowieka jest obszarem zainteresowania psychosomatyki.

Tym samym zastosowanie podejścia dyspozycyjnego w badaniu wpływu cech osobowości człowieka na jego zaburzenia znalazło potwierdzenie liczbowe. Zgodnie z tymi obserwacjami charakterystyczne cechy osobowości, które wskazują na dojrzałość psychoemocjonalną stanów ludzkich, są dobrym czynnikiem odpornościowym na rozwój zaburzeń i występowanie przewlekłych choroby.

Obejmuje to cechy osobiste, takie jak:

• dojrzałość emocjonalna;
• rozwój intelektualny;
• poziom samokontroli;
• autentyczność, szczerość;
• adekwatność, spokojna postawa;
• brak winy;
• introwersja społeczna.

Z drugiej strony zidentyfikowano również dyspozycje osobowościowe, które przyczyniają się do zaburzeń psychosomatycznych.

Obejmują one:

• niska stabilność emocjonalna;
• wysoki niepokój i nadmierna kontrola;
• skłonność do ucisku;
• nadmierna uwaga na problem;
• negatywne myślenie.

Zidentyfikowane dyspozycje osobowościowe są ważnymi aspektami adaptacji psychicznej człowieka, zarówno do wystąpienia zaburzenia, jak iw procesie leczenia choroby.

Mocne i słabe strony koncepcji dyspozycyjnej

Dyspozycja w psychologii jest ważnym aspektem analizy rozumienia osobowości, która kiedyś pozwalała skupić się badaczom nie tylko na reakcje człowieka, ale także na inne czynniki, takie jak narażenie genetyczne i środowiskowe, gdzie czynnik predyspozycji genetycznych odgrywa kluczową rolę rola.

Tak więc mocną stroną dyspozycyjnej koncepcji osobowości Allporta jest szczegółowa analiza cech człowieka, która pozwala na stworzenie pełnego obrazu indywidualnych reakcji i zachowań.

Z drugiej strony stwierdzenie, że z punktu widzenia dyspozycyjnej koncepcji osobowości nie ma dwojga” tych samych ludzi, komplikuje wykorzystanie tej teorii w praktyce i wymaga dobrych umiejętności w jej posługiwać się. Ponadto, zgodnie z analizą czynnikową, trudno jest przewidzieć, które cechy będą dominujące w danej sytuacji.

Przykłady dyspozycji w psychologii

Takie dyspozycyjne podejście w psychologii pomaga zrozumieć główny wyzwalacz działań, które podejmuje każda osoba. Osoby o wysoko rozwiniętych dyspozycjach charakteru często nie boją się ignorować przyjętych zasad. zachowanie, jeśli są przestarzałe lub są bardziej efektywnie gotowe do rozwiązania problemu niż to było w zwyczaju przed. Przykładem rozwiniętej dyspozycji jest także wyraźna umiejętność rozumienia własnych możliwości i polegania tylko na sobie.

Z punktu widzenia podejścia dyspozycyjnego, takie czy inne ludzkie zachowanie powinno być nakierowane na osobistą korzyść, co jednocześnie nie oznacza, że ​​ta decyzja powinna szkodzić innym. Taka analiza ludzkiego zachowania, oparta na jego usposobieniu, wyraźniej pomoże zrozumieć prawdziwe wartości człowieka i ujawni jego chęć poszukiwania predyspozycji do otoczenia.

W dyspozycji jest wiele przykładów. W psychologii, zgodnie z teorią Allporta, portret osobowości integralnej i dorosłej powinien w przybliżeniu odpowiadać następującemu opisowi – to jest osoba, kto umie patrzeć na siebie z zewnątrz, ma umiejętność ocieplania relacji społecznych, obecności stabilności emocjonalnej i samoakceptacja.

Ważną dyspozycją jest także realistyczne postrzeganie świata, umiejętność analizowania własnych doświadczeń, obecność poczucia humoru i obecność własnej jasnej pozycji w życiu.

Dyspozycje zachowań ochronnych i radzenia sobie jednostki

Dyspozycje w psychologii reprezentują różne aspekty, które wpływają na ludzkie zachowanie i percepcję. W zależności od stopnia rozwoju danej cechy, czyli dyspozycji do reagowania, możemy mówić o dyspozycji zachowania ochronnego i radzenia sobie osób, które reprezentują stabilny model zachowania w sytuacjach stresowych, czyli umiejętność utrzymania pozytywnego nastawienia, niezależnie od czynników zewnętrznych czynnik

Na przykład najbardziej uderzającymi przykładami dyspozycji obronnych są takie działania jak:

• blokowanie informacji;
• ustanawianie kontroli nad zdarzeniami;
• mentalna transformacja cech przedmiotów i przedmiotów, ignorowanie lub wypieranie wpływów destrukcyjnych;
• wzrost odległości.

Wszystkie te strategie dyspozycji zachowań ochronnych i radzenia sobie są realizowane na trzech poziomach interakcji człowieka ze światem: poznawczym, emocjonalnym i behawioralnym.

Usposobienie jest ważnym aspektem ogólnego obrazu ludzkiego zachowania. W psychologii ta predyspozycja osobowościowa pozwala również mówić o tak ważnych elementach jak rozwój umiejętności samoregulacji, a także przewidywania zachowań w społeczeństwie, w zależności od rozpowszechnienia i pewnych cech w ludzie.

Dyspozycja wideo

Dyspozycyjna teoria osobowości: