Gruźlica prosówkowa: ogólna charakterystyka choroby

Gruźlica prosówkowa jest ciężką chorobą zakaźną charakteryzującą się długotrwałym utrzymywaniem się objawów nawet przy celowanym leczeniu i częstych nawrotach. Przy tej formie patologii charakterystyczne małe ogniska mogą znajdować się nie tylko w płucach, ale także w innych narządach.

Ogólna charakterystyka choroby

Prosówkowa forma gruźlicy wzięła swoją nazwę od łacińskiego słowa milium, które tłumaczy się jako „proso”. Przy takim przebiegu choroby na płucach pojawia się wiele małych guzków, których średnica wynosi tylko 1-2 mm. Te formacje zewnętrznie przypominają proso.

Patogen gruźlicy szybko niszczy naczynia krwionośne, co przyczynia się do jego rozprzestrzeniania się po całym ciele. Najczęściej dotknięte są nerki, węzły chłonne, śledziona i błony surowicze. Rzadziej guzki z aktywnymi prątkami znajdują się w mózgu, wątrobie i kościach.

Gruźlica prosówkowa charakteryzuje się ostrym przebiegiem z nasileniem objawów zatrucia i pogorszeniem stanu ogólnego.

Powody pojawienia się

Główną przyczyną rozwoju choroby jest zakażenie prątkiem Kocha. Czynniki powodujące pojawienie się tej patologii to:

• obniżona odporność;
• predyspozycje do reakcji alergicznych;
• złe odżywianie;
• złe nawyki;
• nieprzestrzeganie zasad higieny osobistej;
• brak promieniowania ultrafioletowego itp.

Przewlekłe choroby u ludzi mogą wywoływać rozwój gruźlicy prosówkowej.

Objawy i oznaki

Objawy kliniczne choroby pojawiają się 3-5 dni po zakażeniu, osiągając szczyt po 7-10 dniach. Temu stanowi patologicznemu towarzyszą niespecyficzne objawy, w tym:

• gwałtowny spadek wagi;
• ogólna słabość;
• wzrost temperatury ciała;
• zwiększona potliwość;
• duszność;
• suchy kaszel;
• wysypka na brzuchu i klatce piersiowej;
• częstoskurcz;
• toksyczna zakrzepica.

Ostre objawy mogą utrzymywać się przez długi czas. Proces jest uogólniony, więc istnieje duże prawdopodobieństwo powikłań, m.in. zmiany martwicze w tkankach dotkniętych narządów, krwotok płucny, zapalenie opon mózgowych itp.

Główne rodzaje

W zależności od charakterystyki przebiegu wyróżnia się 3 formy gruźlicy prosówkowej. Różnią się stopniem zagrożenia.

Klasyczny

Klasyczny typ przebiegu prosówkowej gruźlicy charakteryzuje się stopniowym wzrostem objawów ogólnego zatrucia. Pacjent powoli traci na wadze. Gorączka utrzymuje się. Podczas wykonywania badania rentgenowskiego płuc wykrywane są gruźlicy. Często podczas badania dna oka wykrywane są nowotwory, których średnica nie przekracza 3 mm.

Utajony

Utajony typ przebiegu choroby często obserwuje się u osób starszych. Charakteryzuje się uporczywą gorączką i stopniowym wzrostem niedokrwistości. Ogniska infekcji w płucach nie są wykrywane podczas radiografii. Próba tuberkulinowa może być negatywna.

Areaktywny

Areaktywną postać gruźlicy prosówkowej uważa się za najbardziej niebezpieczną, ponieważ towarzyszy uogólniona sepsa. Prowadzi to do niewydolności wielonarządowej i śmierci pacjenta. Ten rodzaj patologii jest niezwykle rzadki. Jego przypadki są wykrywane głównie w Azji i Afryce.

Formy choroby

W zależności od objawów klinicznych rozróżnia się 4 postacie choroby.

Ostry

Ta forma patologii charakteryzuje się powstawaniem dużej liczby ognisk martwicy w dotkniętych narządach, a także przewlekle utrzymującą się gorączką. Stan pacjenta szybko się pogarsza. Ostrą gruźlicę prosówkową trudno odróżnić od sepsy o innym pochodzeniu. Patologia jest niezwykle trudna do leczenia.

Meningeal

Ta postać choroby charakteryzuje się wzrostem objawów klinicznych zapalenia opon mózgowych, tj. zapalenie wyściółki mózgu. Patologia rozwija się w wyniku rozprzestrzeniania się Mycobacterium tuberculosis przez krwioobieg z płuc.

Pacjent ma nasilone objawy uszkodzenia OUN. Często pojawiają się skargi na silny ból, strach przed światłem i nudności.

Dur brzuszny

Obraz kliniczny jest podobny do tyfusu. W tkankach wszystkich narządów powstają charakterystyczne guzki. Oznaki ciężkiego zatrucia szybko nasilają się. Temperatura ciała wzrasta. Podczas kaszlu plwocina nie wydostaje się. Choroba często kończy się śmiercią.

Płucny

Najczęstszą postacią gruźlicy prosówkowej jest płucna postać gruźlicy. W tym przypadku nasilają się objawy uszkodzenia płuc, m.in. szybki oddech, duszność, bezproduktywny kaszel. Większość ma sinicę, tj. niebieskie przebarwienie skóry. Ponadto silnie wyrażone są oznaki ogólnego zatrucia.

Obraz kliniczny rozwoju prosówkowej gruźlicy płuc

Prosówkowa gruźlica płuc występuje w postaci ostrej, przewlekłej i ostrej. Różnią się nasileniem obrazu klinicznego. W postaci przewlekłej pacjenci mają łagodne objawy ogólnego zatrucia. Istnieją jednak skargi dotyczące:

• słabość;
• spadek wydajności;
• okresowy wzrost temperatury;
• szybkie zmęczenie;
• utrata apetytu itp.

W ostrej postaci przebiegu choroby objawy zależą od lokalizacji procesu zapalnego. Często dochodzi do ciężkiego zatrucia i wzrasta niewydolność płuc. Temperatura ciała jest utrzymywana na wysokim poziomie. Ogólny stan zdrowia szybko się pogarsza.

Inną nazwą najostrzejszej postaci jest posocznica gruźlicza. Objawy kliniczne szybko się nasilają. W ciągu kilku dni pacjentka wykazuje oznaki niewydolności płucnej. W przyszłości dotyczy to również innych narządów. Temperatura ciała jest utrzymywana powyżej 40 ° C. Istnieje skasowana symptomatologia mózgowa.

Pacjenci rzadko żyją dłużej niż 3 tygodnie po pojawieniu się pierwszych objawów patologii.

Zakaźny czy nie: sposoby infekcji

Gruźlica jest chorobą zakaźną. Źródłem prątków są osoby cierpiące na otwartą postać patologii płuc.

Istnieją następujące sposoby rozprzestrzeniania się infekcji:

1. Samolotowy. Kiedy kaszlesz i kichasz, prątki są uwalniane do powietrza. Mogą odlecieć z plwociną i śliną na odległość 2 m. Następnie osadzają się na otaczających obiektach. Zaschnięty pył może również stać się źródłem zanieczyszczenia.
2. Wewnątrzmaciczna. Odnotowuje się możliwość przeniesienia prątków z materii na dziecko, jeśli w czasie ciąży na łożysku tworzą się guzki prosówkowe. Ponadto istnieje możliwość infekcji podczas porodu.
3. Kontakt i gospodarstwo domowe. Istnieje ryzyko zachorowania na gruźlicę, jeśli dzielisz naczynia i rzeczy osobiste.
4. Pokarmowy. Zakażenie drogą pokarmową i wodną jest rzadkie, ale nie można wykluczyć takiej możliwości.

Metody diagnostyczne

W przypadku pojawienia się objawów chorobowych pacjent powinien zasięgnąć porady pulmonologa i fitsiatry. Po zebraniu wywiadu i osłuchiwania specjalista zleca następujące badania:

• radiografia;
• badania krwi, plwociny i moczu;
• próba tuberkulinowa;
• CT;
• przebicie;
• badanie dnia oka.

RTG

We wczesnych stadiach procesu patologicznego radiografia nie pozwala na wykrycie obecności gruźlicy prosówkowej. Jednocześnie u niektórych pacjentów ujawnia się wzrost wzorca płucnego. Ponowne badanie wykonuje się po 2 tygodniach. Podczas wykonywania radiografii na obrazach widocznych jest wiele cieni, których średnica sięga 1,5-2 cm. To wystarczy do diagnozy.

Różnice różnicowe

Gruźlicę prosówkową należy odróżnić od zapalenia płuc, raka z przerzutami, sarkoidozy i hemosyderozy. Istnieje wiele oznak, które umożliwiają rozprzestrzenianie się tych chorób. W przypadku gruźlicy na obrazach znajduje się duża liczba małych guzków. W diagnostyce różnicowej ważne są wyniki laboratoryjnych badań krwi i plwociny.

Podstawowe zasady leczenia

Ten stan patologiczny jest leczony w szpitalu fitiatrycznym. W przypadku ostrego przebiegu pacjent może być hospitalizowany na oddziale intensywnej terapii. Aby zahamować aktywność prątków, przepisywane są następujące leki:

1. Ryfampicyna.
2. Izoniazyd.
3. Etambutol.
4. Kwas para-aminobenzoesowy.

Ponadto prowadzona jest terapia objawowa. Specjaliści przepisują leki przeciwgorączkowe, przeciwzapalne, przeciwbólowe. Może być wymagana terapia detoksykująca.

Interwencja chirurgiczna

Wskazaniami do interwencji chirurgicznej są następujące stany:

• bliznowacenie tkanek;
• tworzenie obszarów jamistych z wyraźną perforacją;
• brak pozytywnej dynamiki przy leczeniu zachowawczym;
• częste nawroty choroby;
• posocznica;
• częste powikłania.

Często usuwa się część lub płat płuca. Operację można wykonać zarówno otwartą, jak i endoskopową.

Prognoza powrotu do zdrowia

Dzięki szybkiemu wykryciu choroby i pacjentowi poddawanemu złożonemu leczeniu prawdopodobieństwo korzystnego wyniku sięga 80%. Jednocześnie tak wysokie wskaźniki obserwuje się tylko wtedy, gdy po wstępnym wyzdrowieniu pacjent przechodzi rehabilitację i zmienia styl życia. Przy skomplikowanym przebiegu patologii, a także przy niechęci pacjenta do rezygnacji ze złych nawyków rokowanie jest niekorzystne.

Rehabilitacja i odbudowa organizmu

Po stłumieniu aktywności patogennej mikroflory pacjentowi zaleca się skorzystanie z leczenia sanatoryjnego. Aby przywrócić objętość płuc, zaleca się wykonywanie ćwiczeń oddechowych. W miarę poprawy ogólnego stanu pacjentom przepisuje się terapię ruchową. W okresie rekonwalescencji ludzie potrzebują diety wysokokalorycznej.

Komplikacje i możliwe konsekwencje

Do częstych powikłań gruźlicy prosówkowej należą:

• zapalenie opon mózgowych;
• zapalenie węzłów chłonnych szyjnych;
• zapalenie błon surowiczych;
• hipokaliemia;
• zaburzenia krzepnięcia krwi;
• Niewydolność wielonarządowa;
• wstrząs toksyczny.

Możliwe konsekwencje choroby obejmują niewydolność płuc. Wpływa negatywnie na rokowanie przeżycia i jakość życia.

Metody zapobiegania

Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na gruźlicę, należy pozbyć się złych nawyków i unikać komunikacji z osobami cierpiącymi na otwartą postać choroby. Musisz regularnie moczyć dom i myć ręce przed każdym posiłkiem. Wskazane jest poddanie się badaniom profilaktycznym i zrobienie Mantoux.