Gruźlica oczu: objawy u dzieci i dorosłych, zdjęcia, leczenie

Gruźlica oczu jest rzadką postacią choroby w fizjologii, której towarzyszy uszkodzenie przydatków, spojówek, naczyniówki i innych struktur narządu wzroku. W większości przypadków naruszenie występuje z silnym spadkiem odporności i uogólnieniem procesu patologicznego.

Cechy gruźlicy ocznej

Po raz pierwszy możliwość zakażenia struktur narządów wzroku prątkami eksperymentalnie udowodnił niemiecki lekarz Yu. Congame w 1879 r. W większości przypadków gruźlica gałki ocznej jest wtórna.

Częściej tę formę choroby rozpoznaje się u młodych osób w wieku od 25 do 35 lat. Kobiety są bardziej podatne na rozwój patologii.

Pierwsze oznaki choroby można łatwo pomylić z objawami innych zakaźnych patologii narządów wzroku. Uszkodzenie oczu wywołane przez prątki jest trudne do leczenia i często prowadzi do rozwoju powikłań. Często patologia staje się przyczyną utraty wzroku.

Jak prątki wnikają do tkanki oka

Najczęściej infekcja struktur aparatu wzrokowego następuje drogą krwiopochodną, ​​tj. od podstawowego ognisko zlokalizowane w płucach lub innym narządzie, drobnoustroje dostają się do naczyń i są wprowadzane do oczy.

Jednak pierwotna infekcja jest również możliwa, jeśli osoba wejdzie w kontakt z pacjentem cierpiącym na otwartą postać gruźlicy i wydziela prątki Kocha do środowiska podczas kichania i kaszlu.

W takim przypadku kropelki plwociny zakażone prątkami pomogą dostać się na błonę śluzową oczu. Jeśli układ odpornościowy jest osłabiony, organizm nie jest w stanie walczyć z patogenną mikroflorą, a jej liczba gwałtownie rośnie. Prowadzi to do pojawienia się charakterystycznych objawów choroby.

Pocieranie oczu brudnymi rękami może również prowadzić do infekcji. W rzadkich przypadkach infekcja występuje, gdy chory jest używany razem z ręcznikami, produktami do pielęgnacji rzęs, a także podczas zabiegów kosmetycznych.

Dzieci są bardziej narażone na zakażenie w macicy. Podczas przenoszenia prątków z matki na dziecko prawdopodobieństwo uszkodzenia aparatu wzrokowego jest wysokie. W tym przypadku noworodek zaraz po porodzie wykazuje oznaki procesu zapalnego w strukturach tkanek oka. Infekcja jest również możliwa z urazem narządów wzroku.

Klasyfikacja gruźlicy narządów wzroku

Gruźlica oczna jest klasyfikowana według lokalizacji i rodzaju zaatakowanej tkanki.

Zgodnie z tą zasadą rozróżnia się następujące formy patologii:

1. Z uszkodzeniem elementów pomocniczych (oczodoły, powieki, woreczek łzowy, rzęsy).
2. Z infekcją struktur przedniej części (siatkówki, rogówki, tęczówki).
3. Z uszkodzeniem tylnej części oka (naczynia krwionośne, zakończenia nerwowe, ciało szkliste).

W zależności od objawów i charakteru zmian w tkankach rozróżnia się przerzutowe i alergiczne odmiany choroby.

W postaci przerzutowej na powierzchni błony śluzowej oka rośnie ziarniniak. Ta wada powstaje, gdy prątki dostają się do naczyń aparatu wzrokowego z przepływem krwi. W miarę tworzenia się ziarniniaka gęstnieje i nabiera skorupy. Zwapnienie guzka jest niezwykle rzadkie.

Najczęstszą przerzutową postać gruźlicy obserwuje się u osób z ciężkim niedoborem odporności.

Rosnący nowotwór ściska otaczającą zdrową tkankę, co często prowadzi do poważnego upośledzenia wzroku. Przy późnym wykryciu defekt można usunąć tylko chirurgicznie.

Postać alergiczna

Bardziej powszechna jest forma alergiczna. Ma wyraźne objawy kliniczne. Występują oznaki stanu zapalnego wywołane działaniem prątków, a także objawy alergii wywołane wzmożoną reakcją organizmu na uszkodzenie tkanek przez prątki.

Choroba może wystąpić zarówno wtedy, gdy pałeczka Kocha dostanie się do błony śluzowej oka, jak i gdy patogenna mikroflora dostanie się do krwioobiegu.

Grupa ryzyka choroby

Ryzyko zakażenia prątkami zwiększa się przy częstym kontakcie z pacjentami cierpiącymi na otwartą postać gruźlicy. W takim przypadku chorobotwórcze pałeczki regularnie dostają się do ludzkiego ciała.

Szczególną grupą ryzyka rozwoju gruźlicy ocznej są osoby żyjące w niesprzyjających warunkach sanitarnych:

• osoby bez miejsca zamieszkania;
• uchodźcy;
• migranci;
• więźniowie;
• pacjenci w poradniach narkomanii i psychiatrii;
• mieszkańcy domów opieki i schronisk.

Do czynników medycznych predysponujących do uszkodzenia narządów wzroku przez prątki należą:

• zakażenie wirusem HIV;
• cukrzyca;
• nowotwory złośliwe;
• patologia układu moczowo-płciowego;
• choroby krwi;
• dysfunkcja tarczycy.

Szczególną grupą ryzyka rozwoju gruźlicy oka są osoby z długą historią alkoholizmu i narkomanii.

Zaraźliwość gruźlicy oka

Gdy aparat wzrokowy jest uszkodzony, prątki mogą zostać uwolnione na błonę śluzową. Po przetarciu oczu chorobotwórcze mikroorganizmy opadają na ręce, a następnie na różne przedmioty.

W takim przypadku istnieje możliwość zakażenia innych osób o obniżonej odporności. Stopień zakaźności można wykryć dopiero po otrzymaniu wyniku wysiewu bakterii.

Objawy choroby

Szybkość wzrostu objawów klinicznych w dużej mierze zależy od postaci przebiegu choroby i indywidualnych cech ciała pacjenta.

Zewnętrzne objawy choroby (zdjęcie)

U dorosłych i dzieci najczęściej obserwuje się następujące objawy gruźlicy oka:

• zaczerwienienie:
• zwiększony wzór naczyniowy;
• rozdzierający;
• obrzęk powiek;
• ropne zapalenie spojówek;
• zmiany jaskrowe w oku.

Inne objawy w zależności od stadiów choroby

Objawy kliniczne towarzyszące uszkodzeniu oczu przez prątki zależą od stopnia zaniedbania procesu. Po penetracji prątka Kocha do tkanek aparatu wzrokowego przez długi czas nie ma wyraźnych objawów gruźlicy. Po początkowej aktywacji infekcji twardówki oczu stają się czerwone.

W oku pojawia się wrażenie obecności ciała obcego. Osoba martwi się silnym bólem i skurczami. Powieki są spuchnięte. Rozpoczyna się obfite łzawienie. Możliwe jest oddzielenie zawartości ropnej.

W przyszłości rozwija się gruźlicze zapalenie rogówki, tj. zmiana zapalna rogówki. W tym samym czasie pacjent widzi zasłonę lub ciemne plamy. Zainfekowane tkanki obumierają, a prątki szybko się namnażają.

W tęczówce tworzą się białe i szarozielone defekty. Rozwija się jaskra. Stopniowo tworzą się blizny. W ostatnich stadiach infekcji ostrość wzroku spada.

U wielu osób na tle uszkodzenia oczu przez prątki obserwuje się wzrost i zmiękczenie tkanek regionalnych węzłów chłonnych. Po zaostrzeniu zmniejsza się intensywność objawów klinicznych. Przez chwilę stan pacjenta poprawia się, ale proces patologiczny się nie zatrzymuje.

Kto bierze udział w leczeniu

Gdy pojawią się oznaki uszkodzenia aparatu wzrokowego przez prątki, pacjent powinien natychmiast skontaktować się z okulistą. Po ustaleniu rodzaju chorobotwórczej mikroflory, która spowodowała zniszczenie struktur oka, pacjent kierowany jest na konsultację do lekarza fitysiatry.

Diagnostyka różnicowa

Objawy kliniczne gruźlicy oka są podobne do objawów wielu innych chorób aparatu wzrokowego, dlatego w celu potwierdzenia diagnozy wymagana jest kompleksowa diagnostyka różnicowa.

Należy wykluczyć:

• zapalenie błony naczyniowej oka spowodowane patologiami ogólnoustrojowymi i infekcją gonokokową;
• opryszczkowe zapalenie rogówki;
• zakrzepica żył siatkówki;
• zapalenie siatkówki Coatsa;
• znamię barwnikowe tęczówki;
• współczulna oftalmia;
• zapalenie nerwu pozagałkowego;
• nawracająca erozja rogówki;
• dystrofie tęczówkowo-rzęskowe itp.

Trudności w postawieniu diagnozy

Podobieństwo objawów gruźlicy ocznej z objawami wielu innych patologii komplikuje diagnozę. Przede wszystkim prowadzone są badania mające na celu zidentyfikowanie głównego ogniska infekcji w innych narządach, m.in. Rentgenowska, bakteriologiczna analiza plwociny i immunodiagnostyka.

Po zbadaniu przez okulistę i fitsiatrę, w celu ustalenia przyczyn uszkodzenia struktur oczu, wyznaczyć:

• wizometria;
• biomikroskopia;
• oftalmoskopia;
• tonometria.

Jeśli proces patologiczny wpływa na powieki, wykonuje się biopsję. W rzadkich przypadkach wykonuje się endobiopsję naczyniówkowo-siatkówkową. Otrzymane próbki poddawane są badaniu histomorfologicznemu w celu określenia obecności prątków.

W ramach diagnozy często wykonuje się irydektomię. Podczas tego zabiegu pobierana jest zawartość ciała szklistego lub komory przedniej.

Otrzymany materiał jest wysyłany do cytologii. Kompleksowe badanie pomoże potwierdzić diagnozę i wykluczyć inne patologie, którym towarzyszą podobne objawy.

Gruźlica oka u dzieci

Odporność dzieci jest niedojrzała, dlatego nawet jeśli dziecko otrzymało niezbędne szczepienia, mechanizmy obronne organizmu nie zawsze mogą poradzić sobie z prątkami. U pacjentów poniżej 12 roku życia uszkodzenie oczu kijem Kocha występuje w postaci alergicznej.

W większości przypadków gruźlica narządów wzroku u dzieci jest wtórna. W tym przypadku ognisko pierwotne ma lokalizację płucną. Terapię należy prowadzić w warunkach szpitalnych.

Ciało dziecka szybko wraca do zdrowia, dlatego przy odpowiednim rozpoczęciu leczenia istnieje duże prawdopodobieństwo przezwyciężenia choroby bez konsekwencji.

Leczenie gruźlicy oczu

Leczenie gruźlicy oka wymaga zintegrowanego podejścia. Mykobakterie są wysoce odporne na antybiotyki, dlatego do tłumienia patogennej mikroflory stosuje się kombinacje leków.

Najczęściej łączone są następujące leki:

1. Ryboflawina.
2. Etionamid.
3. Rifadin.
4. Tubazyd.

Aby stłumić proces zapalny, przepisywane są kortykosteroidy:

1. Ketalog-40.
2. Deksametazon
3. Hydrokortyzon.

W celu poprawy ogólnej kondycji i pobudzenia odporności zaleca się przyjmowanie witamin.

Szczególnie przydatne:

1. Retinol.
2. Kwas askorbinowy.
3. Rutyna.
4. Tiamina.
5. Alfa-tokoferol.

Aby zmniejszyć nasilenie objawów, wyeliminować obrzęki i przyspieszyć regenerację tkanek, dla pacjenta dobierane są krople do oczu.

Zalecane użycie:

1. Syntomycyna.
2. Tobradeks.
3. Albucida.

Aby chronić wątrobę przed toksycznym działaniem leków, przepisuje się hepatoprotektory:

1. Carsil.
2. Niezbędne.
3. Fosfogliw itp.

Przy nieskuteczności terapii lekowej i ciężkim upośledzeniu wzroku wymagany jest przeszczep rogówki. Aby zmniejszyć ciśnienie wewnątrzgałkowe, wykonuje się paracentezę, irydektomię lub inną operację przeciwjaskrową.

Dodatkowo pacjentowi przepisuje się dietę oszczędzającą, bogatą w białko pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz witaminy i minerały, które wzmacniają działanie układu odpornościowego.

Czy można leczyć w domu?

Możliwość terapii domowej zależy od nasilenia objawów klinicznych. Jeśli objawy są ostre i szybko nasilają się, pacjent powinien być leczony w warunkach szpitalnych. Jednak przy łagodnych objawach patologii terapię można prowadzić w warunkach ambulatoryjnych.

Nieostrożna opieka

Leczenie szpitalne jest uważane za bardziej skuteczne, ponieważ pacjent jest pod nadzorem lekarskim. Specjaliści, jeśli to konieczne, mogą szybko zmienić schemat leczenia farmakologicznego. W szpitalu pacjenci przyjmują leki ściśle według harmonogramu.

Ponadto opieka pielęgniarska jest objęta pacjentami, którzy odczuwają dyskomfort z powodu obniżonej ostrości wzroku. Pacjenci są regularnie leczeni oczami i pomagają w codziennych problemach.

Podczas leczenia szpitalnego często wykonuje się doopuszkowe i podspojówkowe zastrzyki leków przeciwbakteryjnych. Ponadto terapię często uzupełnia terapia ruchowa, zabiegi wodne.

Powikłania w trakcie i po chorobie

Choroba często powraca.

Ostrą fazę gruźlicy oka komplikują następujące stany:

• zmętnienie rogówki;
• odwarstwienie siatkówki;
• zwiększone ciśnienie wewnątrzgałkowe itp.

Nawet przy korzystnym przebiegu choroby i osiągnięciu stabilnej remisji u pacjentów widzenie jest poważnie upośledzone. Po osłabieniu ostrego procesu zakaźnego często obserwuje się rozwój patologii, takich jak jaskra i zaćma. Najbardziej niebezpieczną komplikacją jest nieodwracalna utrata wzroku.

Ogólne rokowanie dla pacjentów

Częściej narządy wzroku są dotknięte obniżoną odpornością, dlatego rokowanie w większości przypadków jest niekorzystne. Patologia często prowadzi do niepełnosprawności.

Pacjenci z rozpoznaną gruźlicą gałki ocznej powinni być zarejestrowani u lekarza fitysiatry i okulista i regularnie poddawać się badaniom w celu szybkiego wykrycia i leczenia możliwego komplikacje.

Prawidłowe odżywianie, normalizacja sanitarnych warunków życia oraz kompleksowe leczenie sprzyjają poprawie rokowania.

Zapobieganie rozwojowi gruźlicy oka

Szczepienia są niezbędne, aby zmniejszyć ryzyko zarażenia prątkami.

Niespecyficzne metody zapobiegania obejmują:

• przestrzeganie zasad zdrowego odżywiania;
• przyjmowanie multiwitamin;
• unikanie kontaktu brudnych rąk z oczami;
• odrzucenie złych nawyków;
• hartowanie;
• regularne spacery na świeżym powietrzu itp.

Unikaj odwiedzania zatłoczonych miejsc, a także komunikowania się z osobami cierpiącymi na otwartą postać gruźlicy. Konieczne jest regularne poddawanie się badaniom profilaktycznym i wykonywanie fluorografii. Przy pierwszych oznakach uszkodzenia oczu należy natychmiast skontaktować się z okulistą.